Tuổi dậy thì thường được xem là giai đoạn đầy biến động và phức tạp trong cuộc sống của mỗi người. Đây là thời kỳ mà các yếu tố nội tiết tố, cảm xúc và nhận thức xã hội đều trải qua những thay đổi đáng kể. Mới đây, một bà mẹ đơn thân tại TP.HCM đã chia sẻ trên diễn đàn phụ huynh về tình trạng của con trai 15 tuổi, học sinh vừa thi lên lớp 10, đang表现出 những biến đổi cảm xúc bất ổn kéo dài.
Con trai của chị thường xuyên cáu giận, có hành vi đập phá và gây tổn hại về thể chất và tinh thần cho mẹ và em út trong nhà. Chị kể, mỗi khi nhắc lại chuyện cũ, con sẽ tìm đủ lý lẽ để phản biện và nói dai không dứt, khiến chị cảm thấy bị “hành” và bị tra tấn tinh thần mỗi ngày. Thậm chí, nhiều đêm chị phải bế đứa con út (8 tuổi) chạy ra ngoài ngủ nhờ vì quá lo sợ. Trước đó, gia đình đã từng đưa con đi khám ở khoa tâm lý – tâm thần, nhưng bác sĩ cho rằng chưa có biểu hiện bệnh lý rõ ràng. Khi tìm đến chuyên viên tư vấn tâm lý, do chi phí cao và không có tác động rõ ràng nên người mẹ đành gác lại sau vài buổi.
Sự việc này đã thu hút hàng trăm bình luận từ các phụ huynh khác. Nhiều người cho rằng hiện tượng này không thể quy về việc con “hư” hay “láo”, mà là dấu hiệu của tổn thương sâu trong tâm lý tuổi dậy thì. Nếu không được can thiệp đúng lúc, có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Một chuyên gia tâm lý cho rằng điều đầu tiên phụ huynh cần làm là không hoảng sợ và không dùng cảm xúc để đối đầu cảm xúc. Khi con gào hét và phản ứng mạnh, nếu cha mẹ phản ứng ngược lại bằng việc quát tháo hoặc đánh mắng, điều này chỉ làm cho sự việc tồi tệ hơn.
Thay vào đó, cha mẹ nên tạm lùi lại khi con đang trong “cơn sóng cảm xúc” và không nên can thiệp trực tiếp. Duy trì ranh giới rõ ràng và không thỏa hiệp với hành vi tấn công thể chất là điều cần thiết. Cha mẹ nên giúp con gọi tên cảm xúc khi con bình tĩnh hơn. Quá trình này đòi hỏi cha mẹ hỗ trợ con bằng cách bình tĩnh lắng nghe, không phán xét, không chỉ trích và không giáo huấn. Đồng thời, hạn chế những tác nhân gây căng thẳng và kích thích, chủ động đưa con đi đánh giá tâm lý chuyên sâu nếu cần.
Quá trình hỗ trợ và đồng hành cùng con không phải là việc của một sớm một chiều, nhưng nếu cha mẹ kiên trì, con sẽ học dần kỹ năng tự điều chỉnh cảm xúc. Điều quan trọng là cha mẹ cần duy trì sự kiên nhẫn và thấu hiểu để giúp con vượt qua giai đoạn đầy thách thức này.
