Ẩm thực đường phố và bình dân luôn là một phần không thể thiếu trong bức tranh văn hóa đa dạng của Việt Nam, và cũng là một trong những yếu tố thu hút du khách nước ngoài. Những sạp hàng nhỏ và vỉa hè, với các món ăn giá rẻ nhưng đầy hương vị đặc trưng của từng địa phương và vùng miền, đã trở thành một phần không thể thiếu trong hành trình khám phá của các du khách. Một trong những ví dụ điển hình là món mỳ hến, một biến thể của món cơm hến, và từ lâu đã được coi là đặc sản của xứ Cố đô Huế.
Món mỳ hến đơn giản nhưng hấp dẫn, bao gồm hai nguyên liệu chính là mỳ và hến, mà người bản địa đánh bắt trực tiếp từ môi trường nước lợ tự nhiên. Hến ở Huế có kích thước nhỏ, vỏ mỏng, ruột bé nhưng ngọt nước và thịt đậm, thơm dai. Quá trình đánh bắt trực tiếp từ tự nhiên đã làm cho hến có một hương vị riêng biệt và khó tìm thấy ở các loại hến nuôi.
Để chuẩn bị hến, người dân địa phương rửa sạch và ngâm chúng trong nước vo gạo hoặc nước lạnh pha ớt trong khoảng từ 1 đến 3 ngày. Điều này giúp hến nhả hết bùn cát và mang lại hương vị tinh khiết. Sau đó, hến được luộc chín tới để tách lấy phần thịt, và nước luộc được sử dụng làm nước chan, tạo nên một phần quan trọng trong hương vị của món ăn.
Mỳ hến không chỉ là một món ăn đặc sản mà du khách không thể bỏ qua khi đến Huế. Bên cạnh hai thành phần chính là mỳ và hến, món ăn còn được bổ sung bởi một số loại rau thơm như khế, xoài chua bào sợi, bắp chuối xắt mỏng, tóp mỡ, da heo phơi khô chiên phồng, lạc rang nguyên hạt, lá bạc hà, cùng với chút mắm ruốc, ớt bột tao dầu… Tất cả những thành phần này kết hợp lại tạo nên một hương vị độc đáo và đặc trưng của món đặc sản bình dân này.
Điều làm cho món mỳ hến và cơm hến trở nên đặc biệt chính là hến, một nguyên liệu không chỉ thơm ngon mà còn chứa đựng văn hóa và truyền thống của người Huế. Món ăn không chỉ là cơ hội để khám phá một món ăn lạ miệng mà còn là cách gần gũi nhất để hiểu người Huế – qua cách họ ăn, họ nấu, và giữ gìn di sản ẩm thực của mình.
Với du khách nước ngoài, mỳ hến là một trong những món ăn Việt Nam từ Bắc đến Nam mà họ nhất định phải thử trước khi qua đời. Đây là món ăn đơn giản, giá rẻ nhưng có hương vị vừa vặn và đặc trưng của vùng đất cố đô. Mỳ hến không chỉ là một bữa ăn mà còn là một trải nghiệm văn hóa, một nốt nhạc trong bản giao hưởng ẩm thực đa dạng của Việt Nam.
