Khoai tây – Sacdep.net https://sacdep.net Cẩm nang làm đẹp toàn diện dành cho phái đẹp! Khám phá bí quyết chăm sóc da, trang điểm, làm tóc, giảm cân, giữ dáng và cập nhật xu hướng thời trang mới nhất. Sat, 20 Sep 2025 00:06:11 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/news/2025/08/sacdep.svg Khoai tây – Sacdep.net https://sacdep.net 32 32 Tổ tiên của khoai tây không phải là ‘họ hàng’ của khoai tây mà là… cà chua https://sacdep.net/to-tien-cua-khoai-tay-khong-phai-la-ho-hang-cua-khoai-tay-ma-la-ca-chua/ Sat, 20 Sep 2025 00:06:06 +0000 https://sacdep.net/to-tien-cua-khoai-tay-khong-phai-la-ho-hang-cua-khoai-tay-ma-la-ca-chua/

Một nghiên cứu gần đây đã làm sáng tỏ nguồn gốc của khoai tây hiện đại, cho thấy rằng tổ tiên của loài cây này là kết quả của sự lai ghép tự nhiên giữa một loài cà chua hoang và một họ hàng xa có tên Etuberosum, xảy ra cách đây 9 triệu năm. Sự kiện này đã tạo ra một loài thực vật mới có khả năng hình thành củ, cơ quan lưu trữ dinh dưỡng giúp cây trồng thích nghi với môi trường lạnh giá dần tại dãy Andes.

Khoai tây là một trong những cây lương thực chủ chốt nuôi sống nhân loại, từng được thuần hóa ở vùng Andes cách đây khoảng 10.000 năm. Tuy nhiên do thực vật ít để lại dấu tích trong hóa thạch, nên nguồn gốc tiến hóa của khoai tây vẫn là bí ẩn lâu dài đối với các nhà khoa học - Ảnh: AI
Khoai tây là một trong những cây lương thực chủ chốt nuôi sống nhân loại, từng được thuần hóa ở vùng Andes cách đây khoảng 10.000 năm. Tuy nhiên do thực vật ít để lại dấu tích trong hóa thạch, nên nguồn gốc tiến hóa của khoai tây vẫn là bí ẩn lâu dài đối với các nhà khoa học – Ảnh: AI

Trong công bố trên tạp chí khoa học Cell, một nhóm các nhà sinh học tiến hóa và chuyên gia giải mã gene quốc tế đã trình bày lời giải bất ngờ về nguồn gốc của khoai tây. Họ đã phân tích 450 bộ gene từ các giống khoai tây hoang và thuần hóa, và kết quả cho thấy khoảng 14 triệu năm trước, cà chua hoang và Etuberosum từng cùng tách ra từ một tổ tiên chung.

Phát hiện thú vị: Tổ tiên của khoai tây là cà chua - Ảnh 3.
Phát hiện thú vị: Tổ tiên của khoai tây là cà chua – Ảnh 3.

Đến khoảng 9 triệu năm trước, sự lai giống tự nhiên giữa hai nhánh này đã tạo ra loài cây có khả năng mọc củ, tiền thân của khoai tây hiện đại. Etuberosum chỉ gồm 3 loài, có hình dáng hoa và lá giống khoai tây nhưng không mọc củ. Các loài này hiện nay chỉ xuất hiện ở một số nơi biệt lập như đảo Juan Fernández giữa Thái Bình Dương và rừng nhiệt đới ở Chile.

Phát hiện thú vị: Tổ tiên của khoai tây là... cà chua - Ảnh 4.
Phát hiện thú vị: Tổ tiên của khoai tây là… cà chua – Ảnh 4.

Việc tiến hóa để mọc củ đã giúp khoai tây có lợi thế vượt trội trong môi trường khắc nghiệt, từ đó mở rộng chủng loài và tạo nên sự đa dạng phong phú như ngày nay. Giáo sư Sanwen Huang, chủ tịch Viện Khoa học nông nghiệp nhiệt đới Trung Quốc, trưởng nhóm nghiên cứu, chia sẻ rằng khám phá gene ẩn sau củ khoai tây có thể giúp các nhà nghiên cứu tạo ra giống khoai mới thích nghi tốt hơn với biến đổi khí hậu, sâu bệnh hay khô hạn.

Hiện đã có hơn 100 loài khoai tây hoang mọc củ, dù không phải loài nào cũng ăn được do chứa độc tố. Khoai tây hiện là cây lương thực quan trọng thứ ba toàn cầu, chỉ sau lúa mì và lúa gạo, góp phần vào 80% lượng calo nhân loại tiêu thụ. Hiểu được nguồn gốc tiến hóa của khoai tây có thể giúp các nhà nghiên cứu tạo ra giống khoai mới với đặc tính tốt hơn.

Tổ chức Lương nông của Liên Hiệp Quốc (FAO) đã quyết định lấy năm 2008 là Năm quốc tế khoai tây, nhằm tôn vinh giá trị của loại củ này. Khoai tây vẫn là cứu cánh tại nhiều vùng khô hạn, mùa hè ngắn và địa hình cao, nơi mà lúa hay ngô không thể trồng được. Và nguồn gốc kỳ lạ của loài củ này, một sự kết hợp tình cờ giữa hai giống cây chẳng liên quan, lại chính là điều khiến nó đặc biệt.

]]>
Những thực phẩm quen thuộc trong bếp có thể gây độc nếu không biết cách sử dụng https://sacdep.net/nhung-thuc-pham-quen-thuoc-trong-bep-co-the-gay-doc-neu-khong-biet-cach-su-dung/ Wed, 27 Aug 2025 00:34:58 +0000 https://sacdep.net/nhung-thuc-pham-quen-thuoc-trong-bep-co-the-gay-doc-neu-khong-biet-cach-su-dung/

Nhiều loại thực phẩm quen thuộc trong gian bếp của các gia đình có thể mang lại lợi ích cho sức khỏe nếu được sử dụng đúng cách. Tuy nhiên, nếu không biết cách lựa chọn và sơ chế, chúng cũng có thể gây độc và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, chuyên gia về Công nghệ sinh học và Thực phẩm, đã lên tiếng cảnh báo về những sai lầm thường gặp khi bảo quản và chế biến thực phẩm.

Ông Thịnh nhấn mạnh rằng khi thực phẩm bị hư hỏng, chúng có thể chứa độc tố gây hại cho sức khỏe, thậm chí là tử vong. Do đó, việc lựa chọn và sơ chế thực phẩm một cách cẩn thận là rất quan trọng. Dưới đây là một số thực phẩm mà PGS Nguyễn Duy Thịnh khuyên nên vứt ngay nếu có trong gian bếp để không ảnh hưởng đến sức khỏe.

Các loại hạt bị mốc là một trong những thực phẩm nguy hiểm mà chúng ta cần tránh. Với thời tiết mưa nhiều, độ ẩm cao, các loại hạt như lạc, ngô, gạo rất dễ bị mốc nếu không được bảo quản cẩn thận. Khi ăn phải các loại hạt mốc, nguy cơ nhiễm chất aflatoxin là rất cao. Aflatoxin là chất đã được xác định là chất gây ung thư loại 1 bởi Viện nghiên cứu ung thư của Tổ chức Y tế Thế giới. Đặc biệt, aflatoxin độc hại gấp 68 lần so với asen, và chỉ cần ăn phải một lượng nhỏ cũng có thể gây tổn thương gan, làm tăng nguy cơ ung thư.

Cà chua xanh chứa nhiều độc tố, nhưng khi chín các độc tố sẽ biến mất. Ảnh minh họa.
Cà chua xanh chứa nhiều độc tố, nhưng khi chín các độc tố sẽ biến mất. Ảnh minh họa.

Nấm là thực phẩm giàu dinh dưỡng và có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, nếu không được bảo quản và chế biến đúng cách, nấm cũng có thể gây hại. PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh khuyến cáo rằng nếu ngâm nấm quá lâu, đặc biệt là mộc nhĩ, sẽ xảy ra hiện tượng biến chất, sản sinh một loại vi khuẩn là Pseudomonas syringae. Loại vi khuẩn này sẽ sản sinh chất độc có tên gọi BA, một chất độc gây tử vong và thậm chí sau khi đun nhiều lần trong nước sôi, chất độc vẫn tồn tại.

Khoai tây mọc mầm cũng là một thực phẩm nguy hiểm mà chúng ta cần tránh. Khi khoai tây mọc mầm, chúng sẽ chứa độc solanine, một chất độc có thể gây hại cho sức khỏe. Solanine không bị phân hủy bởi nhiệt độ, kể cả khi chiên ngập dầu. Do đó, nếu xuất hiện mọc mầm, tuyệt đối không nên sử dụng khoai tây để tránh gây hại cho sức khỏe.

Cà chua xanh cũng là một thực phẩm cần tránh. Tương tự như khoai tây mọc mầm, cà chua xanh không chỉ có vị đắng, mà còn chứa solanine. Nếu ăn phải cà chua xanh, khoang miệng có cảm giác đắng chát. Nếu ăn nhiều có thể xuất hiện các triệu chứng ngộ độc như chóng mặt, buồn nôn, nôn mửa…

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh khuyến cáo rằng để đảm bảo sức khỏe, chúng ta nên cẩn thận khi lựa chọn và sơ chế thực phẩm. Nếu phát hiện thực phẩm có dấu hiệu hư hỏng, mốc, hoặc có mùi lạ, nên vứt bỏ ngay. Việc lựa chọn và sử dụng thực phẩm một cách cẩn thận sẽ giúp chúng ta bảo vệ sức khỏe và tránh những nguy hiểm không đáng có.

]]>