Trò chơi ‘xé túi mù’ thực phẩm đang trở thành xu hướng trong giới trẻ, nhưng ẩn sâu bên trong là những nguy cơ về an toàn thực phẩm. Hình thức mua hàng này khác với mua hàng thông thường, người mua sẽ không được biết sản phẩm bên trong túi cho đến khi người bán ‘xé’ túi. Điều này vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc kiểm soát đầu vào của thực phẩm, khiến người tiêu dùng không có thông tin về thành phần, hạn sử dụng, điều kiện bảo quản và cơ sở sản xuất.

Theo các chuyên gia, trò chơi này đang khai thác rất tốt yếu tố tâm lý, hành vi của người trẻ, tạo cảm giác hồi hộp, kích thích thần kinh khi chờ đợi những điều bất ngờ. Tuy nhiên, đây cũng là cách để người bán hàng tận dụng livestream để tạo hiệu ứng đám đông, kết hợp kỹ thuật thao túng tâm lý để khiến người xem dễ mất khả năng cân nhắc lý trí dẫn tới mua hàng trong trạng thái hưng phấn nhất thời.

Về góc độ an toàn thực phẩm, bán thực phẩm qua trò chơi ‘xé túi mù’ đã và đang vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc kiểm soát đầu vào của thực phẩm. Người tiêu dùng không được cung cấp thông tin tối thiểu về sản phẩm như thành phần, hạn sử dụng, điều kiện bảo quản, đơn vị sản xuất – những yếu tố bắt buộc để đánh giá mức độ an toàn. Những mặt hàng này có thể là hàng lậu, hàng xách tay trôi nổi không được phép lưu hành hợp pháp, tiềm ẩn nguy cơ gây hại đến sức khỏe.

Tổ chức Y tế và các chuyên gia cảnh báo, việc tiêu dùng những sản phẩm ngẫu nhiên không được phép như vậy là nguy hiểm với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là với trẻ em và những người có hệ tiêu hóa yếu. Người dùng có thể bị ngộ độc cấp tính do vi khuẩn, nấm mốc hay độc tố sinh học từ thực phẩm đã biến chất. Về dài hạn, có thể tích lũy độc tố như kim loại nặng, những phụ gia không kiểm soát, gây tổn thương lên gan, thận và hệ miễn dịch của chúng ta, ảnh hưởng đến sinh sản hoặc tăng nguy cơ ung thư nếu sử dụng thường xuyên những sản phẩm có chứa chất cấm.

Việc đảm bảo an toàn thực phẩm là trách nhiệm của các cơ quan chức năng và người sản xuất. Tuy nhiên, người tiêu dùng cũng cần có trách nhiệm với sức khỏe của chính mình bằng cách lựa chọn sản phẩm an toàn, có nguồn gốc rõ ràng. Khi mua hàng, người tiêu dùng nên yêu cầu người bán cung cấp thông tin về sản phẩm, kiểm tra hạn sử dụng, điều kiện bảo quản và cơ sở sản xuất.

Trong bối cảnh trò chơi ‘xé túi mù’ đang trở thành xu hướng, các cơ quan chức năng cần có biện pháp quản lý, kiểm soát chặt chẽ để ngăn chặn những hành vi vi phạm an toàn thực phẩm. Đồng thời, người tiêu dùng cũng cần nâng cao nhận thức về an toàn thực phẩm, tránh bị lừa đảo bởi những trò chơi mua hàng trực tuyến.

Một nghiên cứu gần đây của tổ chức bảo vệ người tiêu dùng Which? đã phát hiện ra rằng hơn 65% sản phẩm chăm sóc sắc đẹp bán trên các thị trường trực tuyến như Amazon, eBay, TikTok Shop và Vinted có khả năng là hàng giả. Điều này đã khiến Which? kêu gọi chính phủ Anh ưu tiên khẩn cấp cải cách hệ thống thực thi pháp luật đối với người tiêu dùng.

Trong cuộc điều tra, Which? đã mua 34 sản phẩm mỹ phẩm từ các nhà bán hàng thứ ba trên các thị trường trực tuyến mentioned trên. Các sản phẩm này được quảng cáo là từ các thương hiệu nổi tiếng như Charlotte Tilbury, La Roche-Posay, Maybelline, The Ordinary và MAC Cosmetics. Sau khi kiểm tra trực quan bao bì và nội dung, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng 23 trong 34 sản phẩm (67%) có khả năng là hàng giả.

Kết quả cho thấy rằng các sản phẩm giả mạo này rất khó phát hiện và chỉ trở nên rõ ràng khi so sánh trực tiếp với mẫu chính hãng. Which? cho biết rằng bản chất thuyết phục cao của các sản phẩm giả này có nghĩa là người tiêu dùng có thể dễ dàng bị lừa, đặt họ vào tình thế nguy hiểm.

Các sản phẩm giả mạo này có thể chứa các thành phần độc hại như chì, thủy ngân hoặc asen và trong một số trường hợp, thậm chí là phân động vật. Tiến sĩ Aamna Adel, bác sĩ da liễu tư vấn, cho biết rằng ngay cả khi một sản phẩm giả chứa các thành phần hoạt tính chính hãng, sự thiếu hụt quy định hoặc giám sát trong sản xuất của họ có nghĩa là chúng có thể được xây dựng không chính xác, đặt ra nguy cơ kích ứng da, nhiễm trùng da hoặc thậm chí bỏng hóa chất.

Which? cho biết rằng rõ ràng là cần có hành động thực thi mạnh mẽ để đóng cửa các nhà bán hàng này, nhưng nghiên cứu trước đó của họ đã chỉ ra rằng hàng hóa giả và các tội phạm khác không phải lúc nào cũng được điều tra ở nhiều nơi của Vương quốc Anh vì một số dịch vụ Tiêu chuẩn Thương mại đã bỏ qua lĩnh vực này.

Tổng giám đốc của Nhóm chống hàng giả Phil Lewis cho biết rằng ngay cả đối với các sản phẩm giả rẻ hơn, lợi nhuận biên cũng rất cao, có nghĩa là người tiêu dùng nên cảnh giác ngay cả khi mức giảm giá dường như hợp lý hơn.

Giám đốc Chính sách và Vận động của Which? Rocio Concha cho biết: ‘Điều đáng báo động là các nhà nghiên cứu của Which? đã có thể tìm thấy số lượng lớn các sản phẩm mỹ phẩm giả mạo nguy hiểm có thể như vậy trên các thị trường trực tuyến phổ biến, nơi mà các thanh thiếu niên đặc biệt có thể bị lôi cuốn bởi những gì dường như là giảm giá lớn đối với các thương hiệu nổi tiếng. Người tiêu dùng nên tự tin như vậy khi mua sản phẩm trực tuyến tương tự như khi họ mua hàng trực tiếp, nhưng trên thực tế họ có nguy cơ mua mỹ phẩm không được kiểm tra, không quản lý và có khả năng độc hại.’

Which? cũng cảnh báo người mua hàng nên cảnh giác khi mua hàng trên các thị trường trực tuyến và khuyến khích mọi người mua mỹ phẩm tại cửa hàng hoặc trực tuyến trực tiếp từ trang web chính thức của thương hiệu hoặc thông qua một trong những nhà bán lẻ trực tiếp hoặc cổ đông được phê duyệt.

Để ngăn chặn việc bán hàng giả, chính phủ Anh cần đảm bảo có các nhiệm vụ rõ ràng đối với các thị trường trực tuyến và cam kết khẩn cấp đối với các cải cách cần thiết để đảm bảo hệ thống thực thi người tiêu dùng của họ phù hợp với thế kỷ 21.