Rối loạn mỡ máu là tình trạng bất thường của các chỉ số lipid máu, bao gồm mức cholesterol toàn phần cao, LDL-C (cholesterol xấu) cao, triglycerides cao, hoặc HDL-C (cholesterol tốt) thấp. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý tim mạch và rối loạn chuyển hóa.

Theo Viện Dinh dưỡng, đa số các trường hợp rối loạn chuyển hóa lipid máu là do chế độ ăn không lành mạnh, thói quen tĩnh tại (ít vận động) và nguyên nhân thứ phát do thừa cân, béo phì, các bệnh lý rối loạn chuyển hóa. Chế độ ăn không lành mạnh là một trong những nguyên nhân chính gây ra rối loạn mỡ máu. Người Việt Nam có xu hướng ăn nhiều thịt và mỡ động vật nhưng ít rau xanh và hoa quả. Điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh thừa cân béo phì, tăng huyết áp, đái tháo đường, gút, rối loạn mỡ máu.

Đặc biệt, thói quen tiêu thụ quá nhiều chất béo bão hòa, trans-fat, thực phẩm siêu chế biến sẵn, đường tự do đang gia tăng ở người trẻ, dẫn đến tỷ lệ mắc các bệnh rối loạn lipid máu cũng gặp nhiều hơn ở người trẻ. Thiếu hoạt động thể lực cũng là một nguyên nhân quan trọng gây ra rối loạn mỡ máu. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tỷ lệ thiếu vận động thể chất trên toàn cầu vẫn ở mức đáng báo động, với 31% người trưởng thành không tham gia vận động thể chất đủ. Dự báo tỷ lệ này có thể tăng đến 35% vào năm 2030. Tại Việt Nam, khoảng 25% người trưởng thành không tham gia vận động đủ.

Để kiểm soát và điều trị bệnh lý rối loạn mỡ máu, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng. Hướng dẫn về chẩn đoán và điều trị rối loạn lipid máu của Bộ Y tế khuyến cáo chế độ ăn nên giảm chất béo bão hòa xuống dưới 7-10% tổng năng lượng trong ngày, hạn chế tối đa hoặc loại bỏ hoàn toàn chất béo chuyển hóa (trans-fat) có trong đồ chiên rán nhiều lần, thực phẩm chế biến sẵn và bánh kẹo công nghiệp. Ngoài ra, nên tăng cường sử dụng chất béo không bão hòa, đặc biệt là omega-3 từ cá béo, và tăng lượng chất xơ, đặc biệt là chất xơ hòa tan.

Người bị rối loạn lipid máu cũng nên hạn chế cholesterol dưới 200-300 mg/ngày, tránh ăn nhiều lòng đỏ trứng, nội tạng động vật và thịt đỏ nhiều mỡ. Hạn chế đường tự do và rượu bia, nhất là khi có tăng triglyceride, đồng thời giảm lượng muối ăn xuống dưới 5g mỗi ngày. Chế độ ăn nên ưu tiên các loại ngũ cốc nguyên cám, rau củ và trái cây tươi ít ngọt, cá biển, đậu nành và sản phẩm từ đậu, cùng với các loại hạt không tẩm muối hay đường.

Tóm lại, để kiểm soát nguy cơ mỡ máu, chúng ta nên thay đổi thói quen hàng ngày bằng cách áp dụng chế độ ăn lành mạnh, tăng cường hoạt động thể lực và hạn chế các thực phẩm không tốt cho sức khỏe tim mạch.

Quả việt quất – ‘chìa khóa’ giúp tăng tuổi thọ?

Các chuyên gia dinh dưỡng đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ một số loại thực phẩm có thể giúp con người sống lâu hơn. Trong đó, quả việt quất được coi là một trong những loại quả đặc biệt có lợi cho sức khỏe. Tuổi thọ của một người bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như di truyền, tình trạng kinh tế – xã hội và khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, thực phẩm luôn đóng vai trò trung tâm đối với sức khỏe con người.

Quả việt quất chứa nhiều chất dinh dưỡng và hợp chất thực vật có lợi cho sức khỏe. Loại quả này đặc biệt giàu chất chống oxy hóa bảo vệ được gọi là anthocyanin. Anthocyanin trong quả việt quất có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tuổi tác như tiểu đường, bệnh tim mạch và bệnh thần kinh.

Các chuyên gia dinh dưỡng cho biết, anthocyanin có khả năng chống viêm và giảm stress oxy hóa. Stress oxy hóa xảy ra khi có sự mất cân bằng các gốc tự do gây tổn thương tế bào trong cơ thể. Điều này có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như bệnh tim mạch, tiểu đường và ung thư. Một nghiên cứu đã kết luận rằng chỉ cần ăn 1/3 cốc việt quất mỗi ngày có thể làm giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh mãn tính làm giảm tuổi thọ.

Quả việt quất cũng có tác dụng tích cực đối với sức khỏe đường ruột. Sức khỏe đường ruột không chỉ liên quan đến tiêu hóa trơn tru. Một hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh có thể tác động đến hầu hết mọi khía cạnh sức khỏe. Quả việt quất cung cấp 3,5gr chất xơ, tương đương gần 13% nhu cầu chất xơ hàng ngày. Chất xơ giúp điều hòa chức năng ruột và đóng vai trò trong việc kiểm soát sự thèm ăn cũng như kiểm soát lượng đường trong máu.

Quả việt quất cũng giàu các hợp chất hỗ trợ đường ruột gọi là polyphenol. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng quả việt quất có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, tiểu đường tuýp 2 và bệnh Alzheimer – những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại Mỹ.

Một nghiên cứu cho thấy những người thường xuyên ăn việt quất có thể ít bị huyết áp cao, cholesterol cao hoặc đau tim hơn. Việt quất cũng có thể giúp cơ thể sử dụng insulin hiệu quả hơn, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Ngoài ra, việt quất có khả năng giúp duy trì chức năng nhận thức và bảo vệ chống lại bệnh Parkinson.

Không chỉ quả việt quất, nhiều loại trái cây khác cũng có thể giúp con người sống lâu hơn. Cam, táo, bơ và quả anh đào là những ví dụ điển hình. Cam chứa nhiều vitamin C và kali, hỗ trợ huyết áp khỏe mạnh. Táo giàu chất xơ và polyphenol, giúp chống lại stress oxy hóa.

Bơ chứa chất xơ tốt cho tim mạch. Quả anh đào chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp chống viêm và hỗ trợ sức khỏe tim mạch. Tóm lại, quả việt quất và nhiều loại trái cây khác có thể giúp con người sống lâu hơn nhờ chứa nhiều chất dinh dưỡng và hợp chất có lợi cho sức khỏe.

Để biết thêm thông tin về các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe, bạn có thể tham khảo tại Healthline và Mayo Clinic.

Huyết áp cao thường được ví như “kẻ giết người thầm lặng” do khả năng làm tăng nguy cơ đột quỵ, bệnh tim mạch và các vấn đề về thận. Để kiểm soát tình trạng này, nhiều người thường được khuyên giảm lượng muối trong chế độ ăn uống hàng ngày. Tuy nhiên, theo bác sĩ Shirley Koeh, một chuyên gia về y học chức năng tại Malaysia, việc giảm muối chỉ là một phần của giải pháp.

Bác sĩ Koeh nhấn mạnh rằng việc bổ sung đủ kali vào chế độ ăn uống cũng quan trọng không kém. Kali đóng vai trò quan trọng trong việc giúp mạch máu giãn ra và hỗ trợ cơ thể loại bỏ natri, một yếu tố góp phần làm tăng huyết áp. Khi cơ thể được cung cấp đủ kali, không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng lên hệ tim mạch mà còn có thể giảm nguy cơ tử vong do các bệnh có liên quan đến tim.

Về vấn đề này, bác sĩ Koeh khuyến nghị tăng cường tiêu thụ các thực phẩm giàu kali như bơ, rau bina, chuối, nấm, các loại đậu và đậu lăng. Những thực phẩm này không chỉ cung cấp kali mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe khác. Ngoài ra, nước ép cần tây và chiết xuất từ củ dền cũng được coi là những lựa chọn tốt để hỗ trợ hạ huyết áp, nhờ vào hàm lượng kali và nitrat tự nhiên có trong chúng. Nitrat có khả năng giúp mạch máu giãn ra, qua đó hỗ trợ giảm huyết áp.

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nước ép từ củ dền có thể giảm hiệu quả huyết áp tâm thu trong vòng 90 ngày. Do đó, việc kết hợp các thực phẩm giàu kali và các loại nước ép tự nhiên vào chế độ ăn uống hàng ngày có thể là một chiến lược hiệu quả để kiểm soát và giảm nguy cơ liên quan đến huyết áp cao.

Các chuyên gia sức khỏe khuyên rằng ngoài việc tăng cường tiêu thụ thực phẩm giàu kali, một chế độ ăn uống cân đối và lành mạnh, kết hợp với lối sống tích cực, cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tim mạch và kiểm soát huyết áp. Từ đó, mọi người có thể tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn hơn và giảm thiểu rủi ro mắc các bệnh lý nguy hiểm.

Nhồi máu cơ tim cấp là tình trạng khẩn cấp tim mạch, cần được can thiệp ngay lập tức để tránh các biến chứng nguy hiểm. Mới đây, Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc đã tiếp nhận và cứu sống một bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp nhờ sự can thiệp kịp thời của đội ngũ bác sĩ.

Ông Sơn, 66 tuổi, có tiền sử tăng huyết áp và đái tháo đường. Ban đầu, ông xuất hiện cơn đau vùng thượng vị sau bữa tối và nghĩ rằng đó là đau dạ dày thông thường. Tuy nhiên, hai ngày sau, tình trạng của ông trở nên nghiêm trọng hơn khi rơi vào tình trạng nguy kịch do nhồi máu cơ tim cấp.

Các bác sĩ tại Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc đã khẩn trương thực hiện điện tâm đồ, xét nghiệm men tim và siêu âm tim. Kết quả điện tâm đồ cho thấy bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim cấp ST chênh lên, một dạng cấp cứu tim mạch khẩn cấp. Bệnh nhân được chỉ định can thiệp mạch vành để tái thông mạch máu nuôi tim.

Chỉ hơn một giờ tính từ thời điểm nhập viện, thủ thuật chụp mạch vành qua da đã được thực hiện. Kết quả chụp mạch cho thấy huyết khối gây tắc hoàn toàn ngay từ đoạn đầu động mạch vành phải, một trong ba động mạch quan trọng cấp máu nuôi quả tim của người bệnh.

Với chiến lược khẩn trương và thao tác cẩn trọng, các bác sĩ đã hút thành công 4 cục huyết khối lớn ở đoạn đầu động mạch vành phải, nơi mạch xoắn vặn, rất khó thao tác. Nhờ sự phối hợp nhịp nhàng giữa hình ảnh siêu âm trong lòng mạch và hình ảnh chụp mạch qua da rõ nét của hệ thống máy móc hiện đại, quá trình đặt stent đã diễn ra thành công, cứu vùng cơ tim đang dần hoại tử của ông Sơn.

ThS.BS. Nguyễn Văn Hải, trưởng khoa Tim Mạch – Tim mạch can thiệp BVĐK Hồng Ngọc, trưởng kíp can thiệp cấp cứu cho bệnh nhân, cho biết: “Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc đã can thiệp thành công nhiều trường hợp nhồi máu cơ tim cấp. Trường hợp của ông Sơn là một trong những ca bệnh nặng, nhưng nhờ sự can thiệp kịp thời và hiệu quả, bệnh nhân đã được cứu sống.”

BSCKII.BSNT. Lê Đức Hiệp, Khoa Tim Mạch – Tim mạch can thiệp BVĐK Hồng Ngọc, cũng chia sẻ về trường hợp của bệnh nhân và những triệu chứng dễ nhầm lẫn. Ông cho biết: “Triệu chứng của nhồi máu cơ tim có thể giống với các bệnh lý tiêu hóa, do đó người bệnh cần cảnh giác với các triệu chứng như đau thượng vị đi kèm các triệu chứng buồn nôn, đổ mồ hôi, chóng mặt, đặc biệt là ở người lớn tuổi có yếu tố nguy cơ tim mạch.”

Để tránh nhầm lẫn, các bác sĩ khuyến cáo người bệnh cần cảnh giác với các triệu chứng như đau thượng vị đi kèm các triệu chứng buồn nôn, đổ mồ hôi, chóng mặt, đặc biệt là ở người lớn tuổi có yếu tố nguy cơ tim mạch. Với sự phối hợp đa chuyên khoa và quy trình can thiệp đồng bộ, hiện đại theo tiêu chuẩn quốc tế tại Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc, hàng trăm bệnh nhân nhồi máu cơ tim đã được can thiệp kịp thời, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế và mang lại hy vọng sống cho nhiều người bệnh trong tình trạng nguy kịch.