Trung Quốc vừa công bố một sáng kiến quan trọng cấp trung ương nhằm đảo ngược tình trạng khủng hoảng dân số ngày càng trầm trọng. Đây là một quyết định mang tính đột phá, được đưa ra sau khi nước này nới lỏng chính sách sinh con, cho phép các gia đình có thể sinh con thứ ba. Chính phủ Trung Quốc thông báo sẽ cung cấp trợ cấp nuôi con hằng năm với mức 3.600 nhân dân tệ, tương đương 500 USD, cho mỗi trẻ em sinh từ ngày 1/1/2025 trở đi, kéo dài đến khi trẻ tròn ba tuổi, không phân biệt thứ tự sinh trong gia đình.

Trẻ em sinh trước thời điểm nêu trên nhưng vẫn chưa đủ 3 tuổi cũng sẽ được hưởng trợ cấp dựa trên số tháng còn lại. Đây là lần đầu tiên chính phủ trung ương Trung Quốc triển khai chương trình trợ cấp nuôi con trên toàn quốc. Trước đó, hơn 20 tỉnh thành trên khắp Trung Quốc đã thử nghiệm trợ cấp nuôi con ở nhiều cấp độ địa phương khác nhau.

Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh dân số của Trung Quốc đã suy giảm trong ba năm liên tiếp. Năm 2024, dân số giảm 1,39 triệu người, xuống còn 1,4083 tỷ người. Các dự báo của Liên hợp quốc cho thấy dân số Trung Quốc có thể giảm từ khoảng 1,4 tỷ người hiện nay xuống còn 800 triệu người vào năm 2100.

Hàng chục năm thực thi nghiêm ngặt chính sách một con không chỉ làm giảm tỷ lệ sinh mà còn gây ra những ảnh hưởng sâu sắc đến tư tưởng xã hội và niềm tin vào việc sinh con. Nhiều chuyên gia cảnh báo rằng đà phục hồi này có thể chỉ là tạm thời và không đồng đều, do các rào cản như tăng trưởng kinh tế chậm, bất ổn gia tăng, chi phí nuôi con cao, cạnh tranh khốc liệt và bất bình đẳng giới sâu sắc.

Tuy vậy, chính sách mới được xem là một bước ngoặt quan trọng trong việc chuyển tiền trực tiếp đến các hộ gia đình và có thể đặt nền tảng cho các hình thức hỗ trợ tài khóa lớn hơn trong tương lai. Trên thực tế, nhiều chính quyền địa phương đã triển khai các khoản trợ cấp nhằm khuyến khích sinh con.

Hiện tại, hơn 20 chính quyền cấp tỉnh tại Trung Quốc đã thực hiện các chính sách trợ cấp nuôi con. Dân số Trung Quốc không chỉ suy giảm mà còn đang già hóa nhanh chóng, gây lo ngại về tương lai của hệ thống lương hưu quốc gia.